Een initiatief van

EN
NL
FR
DE

Johannes de Lange

Blue Crane

Mijn naam is Johannes en ik teel biologische sinaasappels, citroenen en mandarijnen voor Nature & More in de Oostkaap van Zuid-Afrika. Ons bedrijf, Blue Crane, is een samenwerkingsverband met een andere onafhankelijke citrus teler. Ik zet mij in om onze gezamenlijke activiteiten te coördineren. Hartelijk dank voor het kopen van ons fruit!

De Blue Crane boerderij ligt in de vallei van de Sundays rivier. We liggen vlakbij het Addo National Park, een olifantenreservaat dat van circa 180.000 hectare groot waar dieren vrij kunnen rondlopen. Behalve olifanten zijn hier ook dieren als zwarte neushoorns, buffels, antilopes en leeuwen te vinden. Het water van de Sundays rivier komt uit de Oranjerivier, één van de grootste rivieren in Zuid-Afrika. Naast citrusteelt zijn zeilen en vissen hier belangrijke activiteiten.

De naam Blue Crane komt van de nationale paradijsvogel van Zuid Afrika. De veren van deze vogel werden traditioneel gedragen door de Xhosa gemeenschap wanneer deze ten strijde trokken. De mannen met de veren in het haar werden gezien als ugaba (trouble)– wanneer ergens onrust was, brachten zij rust en vrede.

Mijn schoonvader heeft jaren geleden de biologische landbouw in deze streek geïnitieerd, toen hij merkte dat de warme lucht van de vallei niet langer was bezwangerd met de geur van sinaasappels. Er werden teveel chemicaliën gebruikt en door economische veranderingen gingen meer en meer telers failliet. Grote delen van de vallei raakten verwaarloosd. Na wat verkennend werk kwam hij tot de conclusie dat biologische landbouw het antwoord op beide problemen was. Nu staan de boomgaarden in deze streek er weer sterk en gezond bij!

Blue Crane heeft zijn eigen manier ontwikkeld om biologische gewassen te telen en vermarkten. We hopen in de toekomst meer telers te verleiden tot deze biologische aanpak.

Interview with Johannes

N&M: Waarom zijn jullie overgestapt op biologische landbouw?

Johannes: Mijn schoonouders zijn hierheen verhuisd halverwege de jaren ’90. In die tijd kun je de chemicaliën boven de vallei zien hangen als een soort mist. Sommige van de lokale doctors zeiden dat deze stoffen allergieën veroorzaakten, bronchitis en dat het zelfs een gevaar was voor zwangere vrouwen. We waren de prachtige vallei, die ons voedde, aan het vernietigen. Zij besloten dat iemand moest beginnen met een verandering, in 2000 is de start gemaakt met het omschakelen naar biologisch. We waren uiteraard ook gemotiveerd door de hogere prijzen voor bio, maar omschakelen betekent economische risico’s.

N&M: Wat voor risico’s?

Johannes: Het is meer werk om biologisch fruit te telen, en dat betekent hogere kosten. Wij houden bijvoorbeeld de bodem van onze boomgaard jaarrond bedekt met groen, omdat het beter voor de bodem is. Maar we moesten dan wel onze irrigatie aanpassen, want ook het groen heeft water nodig. Die begroeiing biedt bescherming aan gunstige insecten, maar kan ook weer plaagdieren aantrekken zoals slakken, die we ook onder controle moeten houden. En zo gaat het altijd door!

N&M: Sommige biologische boeren gebruiken eenden of ganzen tegen de slakken? Iets voor u?

Johannes: Dat werkt vast heel goed op andere plekken, maar hier niet. We hebben geprobeerd met ganzen te werken, maar die zijn allemaal ten prooi gevallen aan wilde katten! Een van onze telers merkte echter dat parelhoenders sneller zijn en beter kunnen ontsnappen aan roofdieren. Ze zijn ook honkvast als ze regelmatig te eten krijgen. Daarom proberen we ze nu uit, om te kijken of dat werkt.

U bent hier

Duurzaamheidsbloem

Tabs

Bodem

De uiterwaarden van de Sundays rivier hebben vruchtbare rode aarde. Als biologische boer gebruikt Johannes moderne composteringsmethoden om de vruchtbaarheid van de grond in stand te houden. De positieve effecten hiervan zijn talrijk. De waterhuishouding wordt verbeterd, met betere drainage en minder erosie en uitspoeling. Als gevolg is de grond beter bestand tegen droogte en overstroming. De biodiversiteit wordt flink gestimuleerd. Ziektes in de grond worden onderdrukt. Er wordt meer organisch materiaal in de bodem opgeslagen, waarmee emissies gecompenseerd kunnen worden. Composteren leidt zo tot een opwaartse spiraal van biodiversiteit en bodemvruchtbaarheid.

Johannes: “We hebben verschillende workshops gevolgd om te leren hoe we zelf de beste compost kunnen maken. We hebben specialisten uit Zuid-Amerika en Europa laten komen en de nodige uitrusting besteld. We zijn van plan om samen te gaan werken met de plaatselijke overheid om tuinafval in te zamelen.”

“Een gezonde bodem is ontzettend belangrijk voor het produceren van biologische citrus, dit nemen wij dan ook uiterst serieus. Wanneer een boomgaard niet goed functioneert en de bodem is uitgeput, dan geven wij deze bodem een aantal jaren ‘vakantie’ door ons vee erop te laten grazen. Vervolgens planten wij luzerne voor ongeveer twee jaar, omdat dit gewas het stikstofbindend vermogen van de bodem verbetert.”

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Baten gangbaar: € 149
Baten biologisch: € 1150
=> Voordeel bio voor de maatschappij: € 1002

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

Biodiversiteit

De Sundays riviervallei grenst aan Addo National Elephant Park, een natuurreservaat van zo’n 180.000 hectare onaangetast bushveld. Het biedt een woonplaats aan veel inheemse plant- en diersoorten. Veel van Johannes’ boomgaarden grenzen aan dit uitgebalanceerde ecosysteem.

In tegenstelling tot conventionele buren die de bodem van de boomgaard kaal maken, laat Johannes de bodem bedekt met grassen en klavers. Dit vergroot de bodemkwaliteit en biedt leefruimte voor kleine dieren. De klaver bindt stikstof in de grond en de grassen zorgen voor een deklaag die op natuurlijke wijze vergaat en organisch materiaal levert voor de bodemorganismen. Tussen de boomgaarden in worden bomen geplant. Als bioboer gebruikt Johannes geen onkruidverdelger, wat goed is voor de biodiversiteit in de omgeving. En natuurlijk zijn de velden gentechvrij.

Naast de wilde dieren die rondzwerven in Addo National Elephant park, is er ook heel wat biodiversiteit in de boomgaarden. Als biologische boer gebruikt Johannes geen insecticiden, wat goed is voor klein dierlijk leven. Vogels, vleermuizen en andere dieren profiteren hier indirect ook van. De groen bedekking van de grond in de boomgaard geeft huisvesting aan allerlei insecten en kleine dieren. In een aantal boomgaarden lopen parelhoenders rond die de slakkenpopulatie onder controle houden.

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Kosten gangbaar: onbekend
Kosten biologisch: onbekend
=> Voordeel bio voor de maatschappij: onbekend

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

individu

Sinasappels, mandarijnen en limoenen zijn rijk aan vitamine C.

Vitamine C...

Helpt voor een sterke weerstand
Heeft een positieve invloed op het functioneren van het zenuwstelsel
Verhoogt de ijzer opname
Is goed voor het behouden van een gezond energielevel
Helpt bij het aanmaken van collageen
Is goed voor het versterken van je tanden
Zorgt voor minder vermoeidheid
Voegt toe aan het normaal functioneren van de aderen

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Kosten gangbaar: € 3420
Kosten biologisch: € 289
=> Voordeel bio voor de maatschappij: € 3131

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

maatschappij

Onderwijs is een belangrijke manier om vrijheid van geest te creëren. Biologische fruitteelt vraagt om meer kennis en knowhow, dus krijgen de werknemers extra training tijdens hun werk. Daarnaast blijven Johannes en zijn familie zelf altijd bijleren, zo heeft hij zelf bijvoorbeeld een aantal cursussen gevolgd op het gebied van biologisch-dynamische landbouw en bekijkt de mogelijkheid om daar meer mee te doen; dat gaat nog een stap verder dan biologisch.

Het bedrijf houdt zich volledig aan de regelgeving van Zuid-Afrika op het gebied van mensenrechten. Johannes’ bedrijf is een familiebedrijf dat naar stabiliteit en continuïteit streeft. De meeste vaste werknemers krijgen een salaris dat hoger ligt dan bij de conventionele telers in de regio. Daarnaast werken er op biologische boerderijen ongeveer 1.2 vaste arbeiders per hectare, waar in de conventionele teel dit er maar 1 per hectare is. Over de jaren is er weinig verloop in werknemers. Johannes schenkt daarnaast ook geld aan een lokaal weeshuis, om de kinderen te helpen.

In 2010 heeft Blue Crane (toen nog onder de naam Sun Valley) meegedaan aan de One Cent for the Future campagne rond het wereldkampioenschap voetbal. Het geld dat daarmee is ingezameld, is gebruikt voor structurele verbeteringen aan de behuizing van medewerkers. Een eenvoudig en effectief systeem voor de verwarming van het water, op basis van zonne-energie, is in gebruik genomen. Het succes van Blue Crane heeft zowel de ecologische als de economische situatie in de vallei verbeterd, wat aan alle inwoners ten goede komt.

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Kosten gangbaar: onbekend
Kosten biologisch: onbekend
=> Voordeel bio voor de maatschappij: onbekend

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

Klimaat

De zon is nog steeds de voornaamste energiebron voor de citrusteelt op de Blue Crane boerderij. De sinaasappels, mandarijnen en limoenen van Johannes zijn biologisch gecertificeerd dus er wordt geen kunstmest of chemicaliën gebruikt. In conventionele landbouw kan dit tot 80% van de gebruikte energie uitmaken. Het meeste werk wordt hier nog met de hand gedaan, hetgeen fossiele brandstof bespaart. De sinaasappels worden per schip naar Europa vervoerd, de meest zuinige transportmethode.

Er is een full life cycle meting gedaan van de CO₂ voetafdruk van Blue Crane’s fruit. Het is mogelijk om de sinaasappels van Johannes klimaatneutraal te leveren, door de broeikasgasemissie te compenseren met carbon credits uit biologische compostering.

CO2-voetafdruk:

Sinaasappels: 0,617 kg CO2e/kg
Mandarijnen: 0,617 kg CO2e/kg
Citroenen: 0,612 kg CO2e/kg

Wat betekent dit
De voetafdruk berekent de totale hoeveelheid broeikasgasemissie voor één kilo fruit, voor het hele productieproces: van de boom in Argentinië tot de winkel in Europa. De gemiddelde wereldwijde voetafdruk voor fruit is 3,4 CO2 / kg, volgens het Food Climate Research Network. De sinaasappels van Johannes zijn dus relatief klimaatvriendelijk.

Technische toelichting:
De berekeningen voor de CO2-voetafdruk zijn gebaseerd op gerapporteerde emissies in 2008. Alle emissies in de productieketen zijn benoemd en geanalyseerd. The berekening is uitgevoerd volgens een methodologie naar het model van PAS 2050, een standaard ontwikkeld door het British Standard Institute. De methode houdt rekening met directe en indirecte emissies. Het onderzoek werd uitgevoerd door Soil & More International BV. www.soilandmore.com

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Kosten gangbaar: € 5072
Kosten biologisch: € 3729
=> Voordeel bio voor de maatschappij: € 1343

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

Water

Blue Crane’s biologische sinaasappels zijn efficiënt geteeld, wat water betreft. Een aantal jaar geleden hebben wij de water ‘voetafdruk’ berekent:

Sinaasappels

Totale watervoetafdruk: 208,3 l/kg product

Mandarijnen

Totale watervoetafdruk: 208,3 l/kg product

Citroenen

Totale watervoetafdruk: 166,7 l/kg product

Wat betekent dit
De voetafdruk geeft de hoeveelheid water die voor één kilo fruit is gebruikt, voor het hele proces van boom tot Europese winkel. Het wereldwijd gemiddelde voor sinaasappels is 500 liter/kg. De voetafdruk van Johannes’ sinaasappels is een stuk lager. Bovendien is zijn “grijze” watergebruik gelijk aan nul, wat 0,0 watervervuiling betekent.

Technische uitleg
De watervoetafdruk wordt berekend volgens de Water Footprint Network methodologie. Deze methode maakt onderscheid tussen “blauw”, “groen”en “grijs” water. “Blauw” heeft daarbij betrekking op oppervlaktewater en grondwater, “groen” slaat op regenwater in de bovenste bodemlaag, en “grijs” op de hoeveelheid watervervuiling. Watergebruik dat is gelieerd aan de opwekking van elektriciteit en de productie van inputmaterialen wordt niet meegenomen. De berekening is gebaseerd op gegevens voor het jaar 2008. Het onderzoek is onafhankelijk uitgevoerd door Soil & More International BV. www.soilandmore.com

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Kosten gangbaar: € 867
Kosten biologisch: € 615
=> Voordeel bio voor de maatschappij: € 261

* Kostenvergelijking per hectare per jaar

Waar te vinden?

Map

Johannes de Lange

U bent hier

Duurzaamheidsbloem

Tabs

True Cost of Food Sinaasappelen*:

True Cost of Food Sinaasappelen*:

True Cost of Food Sinaasappelen*:

True Cost of Food Sinaasappelen*:

True Cost of Food Sinaasappelen*:

True Cost of Food Sinaasappelen*:

Waar te vinden?

Contact

Informatie

Volg ons

Nieuwsbrief

Nature & More is een initiatief van