De duurzame kenmerken van het nieuwe pand van Eosta / Nature & More

Gebouw opgezet rond kernwaarden

Het nieuwe bedrijfspand kan gezien worden als een fysieke uitdrukking van de kernwaarden van de onderneming: Verantwoord, Samen, Authentiek. Het is ontworpen om zowel de mentale, sociale als prestatiegerichte vitaliteit van alle medewerkers te stimuleren: ofwel Dream, Dance, Deliver. De mens in zijn veelzijdigheid staat centraal. Dit resulteert in een open, lichte, ruime en transparante opzet, die ontmoeting en co-creatie stimuleert en waarbij kantoor en loods geïntegreerd zijn. Het gebouw is zoveel mogelijk circulair gerealiseerd.

Wat is circulaire economie toegepast op bouw?

De essentie van circulaire economie is dat producten na gebruik niet worden weggegooid, maar opnieuw grondstof worden voor nieuwe toepassingen met zo min mogelijk waardeverlies. Een gebouw wordt dan gezien als een grondstoffendepot. Voor het noodzakelijk recyclen is energie nodig die idealiter uit hernieuwbare bronnen komt. In de economische transacties met bouwers en leveranciers wordt gezocht naar constructies waarbij de producent/leverancier geprikkeld wordt om te streven naar hergebruik van grondstoffen en onderdelen. Bijvoorbeeld door verkoop met terugkoop na de gebruiksduur, pay per use of product as a service.

Circulaire en duurzame aspecten van het nieuwe gebouw:

1. Het gebouw is ontworpen door de bekende circulair georiënteerde architect Thomas Rau.
2. De gebruikte grondstoffen voor casco en afbouw zijn vastgelegd in een materialenpaspoort. Bij de meeste gebouwen worden de bouwmaterialen niet geïnventariseerd met als gevolg dat bij de sloop alles wordt afgevoerd. In dit gebouw is alles geregistreerd zodat bij sloop de grondstoffen zoveel mogelijk kunnen worden hergebruikt.
3. De pvc-buizen zijn van minstens 35% gerecycled materiaal; het staal is in Luxemburg gemaakt van 90% gerecycled staal; in het beton zit zoveel mogelijk gerecycled granulaat; in de betonvloeren (kanaalplaatvloeren)  is dit minimaal 30%.
4. Al het hout voor de betimmering heeft een FSC- of PEFC-keurmerk. In het kantoor zijn de vloeren, balustrades en houtafwerking van duurzaam Nederlands iepen. Deze komen uit een bos in Limburg waar de bomen leden aan iepenziekte waardoor het bos moest worden gekapt. In plaats van het hout te vernietigen is het gebruikt voor dit pand.
5.  Al het schilderwerk op het casco is gedaan met milieuvriendelijke verf. Het schilderwerk binnen is gedaan met duurzame, minerale verf.
6. Het dak van de loods, d.w.z. het grootste deel van het gebouw, wordt met zonnepanelen bedekt. Deze leveren 1300 MW/jaar, meer dan 50% van het totale elektriciteitsgebruik van 2500 MW.
7. Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van daglicht, o.a. door een grote lichtkoepel boven de vide in het midden van het kantoor. De kunstverlichting is energiezuinige LED.
8. Het hemelwater wordt verzameld als gietwater, voor de bewatering van tuinbouw (kassen) in de omgeving.
9. Er wordt geen aardgas gebruikt. Verwarming geschiedt met efficiënte luchtwarmtepompen.
10. De systeemwanden zijn van glas en aluminium en zijn “minimaal” ontworpen met het oog op hergebruik.
11. Het isolatiemateriaal in de muren is gemaakt met cellulose vezels uit afvalstromen van papier en karton, 100% circulair.
12. De tapijten zijn gemaakt van geitenhaar uit de hoogvlakten van Mongolië. De zachte binnenvacht van de Kasjmirgeiten wordt gebruikt voor fijne wol. Het lange, ruige dekhaar aan de buitenkant wordt geknipt en verzameld en gesorteerd. Dit laatste gebeurt door vrouwen die in principe niet veel werk hebben. Het uitzoeken en sorteren van de juiste vacht is een sociale aangelegenheid. De toplaag van het tapijt kan worden gescheiden van de onderlaag en hergebruikt.
13. De kussens in de koffiehoek zijn gemaakt van gerecyclede Peruaanse kleden uit de Andes.
14. De kantoorstoelen zijn gemaakt van gerecycled kunststof.  De betreffende producent werkt sinds 2003 volledig volgens het duurzame Cradle to Cradle-protocol. Elk product is demontabel en kan geheel of gedeeltelijk worden gerecycled aan het eind van zijn werkzame leven.
15. De kantoortafels zijn demontabel en ontworpen op hergebruik.
16. Er is een centrale wand (“de stenen kern”) met stenen die zijn gemaakt van bouwpuin van afgebroken gebouwen, en o.a. oude wc-potten.
17. De oude roldeurkasten van Eosta zijn gerecycled. In het nieuwe kantoor staan ze passend in het nieuwe interieur, letterlijk in een nieuw jasje gestoken. Dit jasje is gemaakt van plaatmateriaal bestaande uit oud papier, zaagsel en afvalhout, afgewerkt met iepen fineer.  Dit plaatmateriaal is veelzijdig, biobased, niet-toxisch en volledig recyclebaar.
18. Een aantal vergaderstoelen en vergadertafels uit het oude pand wordt hergebruikt door ze opnieuw te stofferen in de stijl van het nieuwe pand.
19. Een deel van de losse verlichting is ontworpen met oog op hergebruik.
20. Voor de materialen van het interieur en afbouw in het kantoor geldt dat er intentieverklaringen worden opgesteld voor terugname van de producten door de leveranciers na 15 jaar, voor hergebruik.

Overige sociale en ecologische duurzaamheid

1. Het gebouw is ontworpen om zowel de mentale, sociale als prestatiegerichte vitaliteit te stimuleren en kan gezien worden als een fysieke uitdrukking van de kernwaarden van de onderneming: Verantwoord, Samen, Authentiek. Naar HR-beleid vertaald luiden deze kernwaarden: Dream, Dance, Deliver. De mens in zijn veelzijdigheid staat centraal. Dit resulteert in een open, licht, ruim en transparante opzet, die ontmoeting en co-creatie stimuleert en waarbij kantoor en loods geïntegreerd zijn.
2. Het gebouw is rijk aan ontmoetingsplaatsen, o.a. bij de openhaarden, want vuur is de ontmoetingsplek bij uitstek sinds het begin van de mensheid. Er zijn ook ruimtes waar gelegenheid wordt geboden voor rust (powernaps) en spiritualiteit (meditatie).
3. Centraal in het kantoor staat een brede spiraalvormige trap, als symbool van persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling, en als symbolische verbinding tussen boven en beneden, idealen en praktijk, dream en delivery.
4. Omdat de mens centraal staat, zullen verschillende ruimtes worden vernoemd naar inspirerende en bijzondere personen, zoals Black Elk, Albert Howard, Ehrenfried Pfeiffer, Daniel Nicol Dunlop, Dag Hammerskjöld en de in 2018 overleden medewerker Erwin Paul. Een overzicht staat hieronder.
5. Bij het pand  ligt een tuin en een vijver met een eiland die zo groen, ecologisch en bij-vriendelijk mogelijk worden ingericht, met vogelhuisjes en habitat voor insecten en kleine zoogdieren. De bekende duurzame tuinarchitect Piet Oudolf maakt het ontwerp.
6. Op het dakterras komen drie grote plantenbakken waarin gewassen en bloemen geteeld kunnen worden, met een mogelijkheid tot stadslandbouw. Er zullen zo mogelijk bijenkasten geplaatst worden.
7. Er is een uitgebreid plan om storten van groente- en fruitafval te voorkomen. Het niet meer te consumeren groente- en fruitafval van de loods gaat in een vermoezer en wordt vervolgens gebruikt voor insectenteelt.
8. Er worden twee biggen (Gertrud & Brunhilde) aangeschaft die het keukenafval en groente-fruitafval te eten zullen krijgen tot ze barbecueformaat hebben bereikt. Indien dit op bezwaren stuit, zullen we wormenbakken neerzetten om het keukenafval om te zetten in compost voor de moestuin.
9. Papier en plastic wordt apart ingezameld voor recycling.

De helden van Eosta / Nature & More

De ontmoetingsruimtes en bibliotheek van het nieuwe bedrijfspand zijn genoemd naar verschillende grondleggers van de duurzame landbouw en andere bijzondere personen en begrippen:

Mandiba (Nelson Mandela), Zuid Afrika 1918 – 2013

Zuid-Afrikaans anti-apartheidsstrijder, politicus, mensheidsleider

Toen ik naar buiten liep, mijn vrijheid tegemoet, wist ik, dat als ik niet mijn angst, haat en bitterheid achter mij zou laten, dat ik dan altijd nog gevangen zou zijn.

Beoordeel me niet op mijn succes, maar op het aantal keren dat ik ben gevallen én weer opgestaan.

Daniel Dunlop, Verenigd Koninkrijk 1886 – 1935

Industrieel, Westinghouse Electric Company USA, British Electrical and Allied Manufacturers Association, World Energy Council, pionier van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap.

Alleen als we de aarde weer leren begrijpen als een levend organisme zal er orde komen in de chaos van de wereldeconomie.

Rudolf Steiner, Oostenrijk 1861 – Zwitserland 1925

Filosoof en natuurwetenschapper, grondlegger van de antroposofie en (o.a.) de biologisch-dynamische landbouw.

Als ik anderen om hun zwakte bekritiseer, beroof ik mezelf van een kracht. Als ik me verdiep in de goede eigenschappen van de ander, dan groeit die kracht.

Ehrenfried Pfeiffer, Duitsland 1899 – USA 1961

Bodemkundige, pionier biologisch-dynamische landbouw, ontwikkelde baanbrekende composteringstechnieken en kwaliteit-beoordelingsmethoden waaronder chromatografie.

Bodemvruchtbaarheid ontstaat in die magische humuslaag waar kosmische en terrestrische krachten elkaar ontmoeten in een symfonie van miljarden micro-organismen.

Sir Albert Howard, Engeland 1973 – 1947

Botanist, pionier biologische landbouw, auteur ‘An Agricultural Testament’.

Kunstmatige meststoffen leiden onvermijdelijk tot kunstmatige voeding en uiteindelijk tot kunstmatige mensen.

Lady Eve Balfour, Verenigd Koninkrijk 1898 – 1990

Besloot op 12-jarige leeftijd boerin te worden, ondanks haar adellijke achtergrond en ondanks een cultuur waarin dit hoogst ongebruikelijk was voor een vrouw. Oprichter Soil Association, pionier biologische landbouw.

De gezondheid van bodem, plant, dier en mens is één en ondeelbaar. 

Rachel Carson USA 1906 – 1964

Bioloog, pionier van de duurzaamheidsbeweging, auteur ‘Silent Spring’.

Hoe meer we stilstaan bij de schoonheid van de natuur, hoe geringer de kans dat we haar schade willen berokkenen.

Dag Hammarskjöld, Zweden 1905 – Congo 1961

Diplomaat, secretaris-generaal Verenigde Naties, neergeschoten in opdracht van de Britse en Franse geheime dienst tijdens een vredesmissie in Congo, o.a. auteur van ‘Merkstenen’.

Vergeving breekt de keten van oorzaak en gevolg. Hij die jou vergeeft - uit liefde - neemt de consequenties van wat jij gedaan hebt op zich. Vergeving brengt daarom altijd een offer met zich mee.

Black Elk, USA 1863 – 1950

Medicijnman van de Oglala Lakota Sioux, zijn indrukwekkende visioenen zijn opgetekend door John Neihardt en gepubliceerd in ‘Black Elk Speaks’.

Moge de zon je iedere dag verheffen
Mogen de sterren je iedere nacht herstellen
Moge de regen zachtjes je zorgen wegspoelen
Moge de wind je nieuwe levenskracht inblazen
En mildheid je vergezellen
En schoonheid
En moed
Op de reis die voor je ligt
Naar de plaats waar de rivier de zon ontmoet

Ubuntu

Vertaald uit het Bantoe: Ik ben omdat wij zijn

Worden wie je bent, met en dankzij anderen, je niet verliezen in de imperfecties van de ander, niet over maar mét de ander praten, co-creatie, complementaire talentconstellaties zoeken, één voor allen - allen voor één, vanuit én voor een geheel dat groter is dan de som der delen.

Erwinem

In dankbare herinnering aan Erwin Paul en alle oud-Eostianen.